کرمانشاه، سرزمین هزاران قصه: کاوشی جامع در جاهای دیدنی پرشکوه این استان غربی
اخرین بروزرسانی در دسامبر 10, 2025 توسط رویا زمانی
کرمانشاه، استانی در غرب ایران که اغلب گردشگران آن را تنها با طاقبستان و بیستون به یاد میآورند، اما این شهر و دیار تاریخی گنجینهای از جاذبههای متنوع است که فراتر از تصور بسیاری از بازدیدکنندگان میرود. از کوهستانهای سرسبز و غارهای باستانی گرفته تا بازارهای پرهیاهو و تکیههایی با معماری خیرهکننده، جاهای دیدنی کرمانشاه میتواند تجربهای فراموشنشدنی را برای هر سلیقهای رقم بزند. بهترین زمان برای سفر به این استان معمولاً اوایل بهار و اوایل پاییز است که آبوهوای دلپذیر آن، لذت گشتوگذار را دوچندان میکند. این گزارش تحلیلی، شما را به سفری عمیق در دل این سرزمین پررمز و راز میبرد تا با ابعاد پنهان و آشکار جاهای دیدنی کرمانشاه آشنا شوید.
[
]()
میراث باستانی کرمانشاه؛ جاهایی که تاریخ نفس میکشد
تاریخ چندهزارساله کرمانشاه در دل صخرهها، کتیبهها و بناهای باستانی آن حک شده است. این استان، به واقع، موزهای زنده از ادوار مختلف تاریخ ایران است که از دوران مادها و هخامنشیان تا ساسانیان و قاجار را روایت میکند. جاهای دیدنی تاریخی کرمانشاه، نهتنها چشماندازهای بینظیری را ارائه میدهند، بلکه پنجرهای به سوی داستانهای کهن و افسانههای دلنشین باز میکنند.
بیستون: از کتیبه داریوش تا مجسمه هرکول و فرهاد تراش
در فاصله ۳۵ کیلومتری شرق شهر کرمانشاه، محوطه تاریخی بیستون قرار دارد که از برجستهترین جاهای دیدنی کرمانشاه محسوب میشود. این مجموعه بیبدیل، که همزمان یک جاذبه طبیعی و تاریخی است، شامل آثاری چون کتیبه جهانی بیستون (سنگنوشته داریوش بزرگ که فرمانروایی او را در سال ۵۲۱ پیش از میلاد اعلام میکند)، مجسمه هرکول (کشف اتفاقی از دوران اشکانیان و سلوکیان)، نقشبرجسته مهرداد اشکانی، و فرهاد تراش میشود. علاوه بر اینها، پل ساسانی و کاروانسراهای ایلخانی و شاهعباسی، نمایانگر تداوم تاریخی این مسیر کهن هستند. بازدید از این محوطه فرصتی بینظیر برای قدمزدن در صفحات تاریخ و تأمل در شکوه گذشته ایران است. کاروانسرای شاهعباسی بیستون که امروزه به هتلی سنتی تبدیل شده، امکان اقامتی متفاوت را برای مسافران فراهم میآورد.
آثار شاخص محوطه تاریخی بیستون:
سنگنگاره و کتیبه داریوش بزرگ
مجسمه سنگی هرکول
فرهاد تراش
پل ساسانی
کاروانسرای ایلخانی و شاهعباسی
طاق بستان: نگارگری صخرهای ساسانی در دل شهر
در انتهای بلواری زیبا و دلانگیز با درختان سر به فلک کشیده، طاق بستان قرار گرفته است. این مجموعه، شکارگاه پادشاهان ساسانی بوده و نگارگریهای صخرهای آن تصاویری از تاجگذاری خسروپرویز، اردشیر دوم و شاهپور سوم را به نمایش میگذارد. دریاچه مصنوعی در مقابل سنگنگارهها، زیبایی این اثر را دوچندان کرده و نورپردازی شبانه آن فضایی رؤیایی خلق میکند. پس از بازدید، میتوانید از رستورانهای سنتی اطراف، طعم لذیذ دندهکباب کرمانشاهی را تجربه کنید.
گوردخمههای کهن کرمانشاه: رازهای دفن پادشاهان
گوردخمهها، اتاقکهایی کنده شده در دل کوهستان، روایتگر آیینهای دفن ایرانیان باستان در دوران مادها و هخامنشیان هستند. این سازههای شگفتانگیز که بدون ابزارهای پیشرفته امروزی خلق شدهاند، نظیر گوردخمههای صحنه، روانسر و اسحاقوند، بینش عمیقی از سبک زندگی و اعتقادات مردمان آن زمان به باستانشناسان ارائه میدهند و از دیگر جاهای دیدنی کرمانشاه بهشمار میآیند.
سایر جاذبههای تاریخی:
طاق گرا: بنایی مرموز از دوران ساسانی در جاده کرمانشاه – سرپل ذهاب که احتمالاً نقش دروازه مرزبانی زاگرس را داشته است.
زیج منیژه: قلعهای باستانی در سرپل ذهاب که طبق افسانهها محل اقامت منیژه بوده و احتمالاً کاربری اقامتگاه بینراهی داشته است.
حمام حاج شهباز خان: یادگاری از دوران قاجار با گچبریها و نقاشیهای زیبا، واقع در بافت قدیمی شهر.
موزههای کرمانشاه: این موزهها (مانند موزه باستانشناسی، مردمشناسی، سنگ طاقبستان و صنایع دستی) با ارائه اشیاء و اطلاعات مربوط به تاریخ و فرهنگ غنی منطقه، سفر به کرمانشاه را برای علاقهمندان به فرهنگ غنیتر میکنند.
طبیعت سحرانگیز کرمانشاه؛ از غارهای باستانی تا سرابهای زلال
استان کرمانشاه، علیرغم قرارگیری در منطقهای عمدتاً کوهستانی و خشک، دارای مناطق طبیعی بکر و چشمنوازی است که هر بازدیدکنندهای را مسحور خود میکند. وجود آبشارها، سرابها و غارهای بینظیر، این استان را به مقصدی ایدهآل برای طبیعتگردی تبدیل کرده است.
غار قوری قلعه: شگفتی آبی خاورمیانه
غار قوری قلعه در مسیر جاده کرمانشاه به پاوه، بزرگترین غار آبی خاورمیانه و یکی از بینظیرترین جاهای دیدنی کرمانشاه است. با قدمتی ۶۵ میلیون ساله، این غار با تالارهای سنگی و دالانهای پرپیچوخم خود، دنیایی از شگفتی را به نمایش میگذارد. دمای ثابت ۷ تا ۱۱ درجه سانتیگراد در تمام فصول، آن را به پناهگاهی خنک در تابستان و مکانی دلپذیر در زمستان تبدیل کرده است. بازار محلی صنایع دستی و غذاهای بومی در اطراف غار، تکمیلکننده این تجربه منحصربهفرد است.
آبشار پیران و روستاهای ییلاقی: آرامش در دل زاگرس
آبشار پیران (ریژآو)، بلندترین آبشار طبقاتی ایران، با جریان پرآب خود از شکاف کوههای زاگرس به پایین سرازیر میشود و منظرهای دلانگیز در سرپل ذهاب خلق میکند. این آبشار با دو طبقه بلند و یک طبقه پنهان در میان درختان، مقصدی عالی برای کوهپیمایی و عکاسی است. امکانات رفاهی مناسب در نزدیکی آبشار، آن را به یک تفرجگاه ایدهآل تبدیل کرده است. همچنین روستاهایی چون روستای سفید برگ در نزدیکی جوانرود، با آبوهوای خنک تابستانی و طبیعت سرسبز خود، لقب “بهشت گمشده زمین” را گرفتهاند و پاتوقی محبوب برای گردشگران محسوب میشوند. روستای گلین در مسیر گیلانغرب به سرپل ذهاب نیز، با قدمت چند هزار ساله و باغات میوه فراوان، در هر فصلی زیبایی خاص خود را دارد.
سرابهای دلربا و تالابهای پر رمز و راز: از نیلوفر تا هشیلان
کرمانشاه به داشتن سرابهای متعدد شهرت دارد که هر یک زیبایی منحصربهفردی دارند:
سراب نیلوفر: این سراب با گلهای نیلوفر آبی شناور بر سطح آن، فضایی پارکگونه با آلاچیق و امکانات رفاهی را برای تفریح و پیکنیک فراهم آورده است. امکان شنا در بخشهای امن آن، تجربهای دلچسب در فصول گرم سال است.
سراب قنبر: یادآور روزهای کودکی و خانهتکانی قدیمیهای کرمانشاه، این سراب باقیماندهای از باغهای کهن شهر است که هنوز نفس میکشد و در فصل پاییز، زیباییهای خاص خود را به نمایش میگذارد.
روستای سراب صحنه (دربند صحنه): این دره زیبا با آبشار کوچک، چشمهها و رودخانه، از دیرباز تفرجگاه شاهان قاجار بوده و امروزه نیز پاتوق آخر هفته مردم کرمانشاه است.
تالاب هشیلان: این تالاب که در زبان کردی به معنای “لانه مارها” است، زیستگاه انواع پرندگان مهاجر و بومی بوده و با طبیعت بکر و آبهای خنک خود، تجربهای متفاوت از شنا در طبیعت وحشی را ارائه میدهد. حفظ وضعیت طبیعی این تالاب، آن را به مقصدی عالی برای علاقهمندان به طبیعتگردی بیتکلّف تبدیل کرده است.
سایر جاذبههای طبیعی:
غار پرآو: عمیقترین غار عمودی ایران که تنها برای غارنوردان حرفهای و با تجهیزات کامل مناسب است. این غار به دلیل دمای پایین و مسیرهای دشوار، به “اورست غارهای جهان” معروف است و بازدید از دهانه آن در منطقه چالابه نیز میتواند تجربهای هیجانانگیز باشد.
پارک کوهستان: این پارک، که بر کوه میوله سایه افکنده، چشماندازی بینظیر از شهر کرمانشاه را فراهم میآورد. با امکاناتی برای کوهنوردی سبک، پیادهروی، صرف صبحانه در کافهها و رستورانها، و لذتبردن از آبشار مصنوعی، مکانی ایدهآل برای گذراندن اوقات فراغت در دامان طبیعت است.
غار دو اشکفت: در نزدیکی پارک کوهستان، این دو غار باستانی، اولین خانههای ساکنان نئاندرتال زاگرس بودهاند و کشف اشیاء باستانی در آنها، اهمیت تاریخی این مکان را تأیید میکند.
باغ گلها: یکی از بزرگترین باغهای گل کشور پس از اصفهان که با بخشهای متنوعی از گلهای فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و ژاپنی، بهشتی رنگارنگ را برای علاقهمندان به گل و گیاه فراهم کرده است.
جلوههای معنوی و بازارهای رنگارنگ؛ ریشههای فرهنگی جاهای دیدنی کرمانشاه
کرمانشاه شهری با تنوع فرهنگی و مذهبی غنی است که جلوههای آن را میتوان در تکیهها و بازارهای سنتی آن به وضوح مشاهده کرد. این مکانها، تنها محلی برای عبادت یا خرید نیستند، بلکه نمادی از همزیستی، هنر و سبک زندگی کرمانشاهی محسوب میشوند.
تکیههای تاریخی: آیینه مذهب و هنر قاجاری
تکیهها در فرهنگ کرمانشاه نقش ویژهای ایفا میکنند و ترکیبی از مذهب، تاریخ و هنر را به نمایش میگذارند.
تکیه معاون الملک: این تکیه بینظیر از دوران قاجار، به دلیل کاشیکاریهای برجسته و نیمهبرجستهاش که با رنگهای طبیعی ساخته شدهاند، شهرتی جهانی دارد. نقاشیهای دیواری آن نه تنها حوادث مهم صدر اسلام، بلکه داستانهای شاهنامه و اساطیر ایرانی را نیز به تصویر میکشند و تاروپود فرهنگ ایرانی را در دل مذهب نمایان میسازند.
تکیه بیگلر بیگی: با اتاق آینهای خیرهکننده و حیاطی باصفا، این تکیه نیز از دیگر جاذبههای مذهبی کرمانشاه است. موزه خط و کتابت در دل آن، سیر تکامل نوشتار از نقاشیهای غارها تا قرآنهای نفیس را به بازدیدکنندگان عرضه میکند.
بازارهای سنتی: طعم اصالت و هنر کرمانشاهی
بازارهای کرمانشاه قلب تپنده فرهنگ و اقتصاد این استان هستند و از مهمترین جاهای دیدنی کرمانشاه برای تجربه زندگی محلی محسوب میشوند.
بازار نان برنجی: عطر خوش روغن حیوانی (روغن دان) و شیرینی تازه نان برنجی، کاک و نان خرمایی، هر رهگذری را به این بازار میکشاند. در این بازار میتوانید اصیلترین سوغات خوراکی کرمانشاه را تهیه کنید.
بازار سنتی کرمانشاه (تاریکه بازار): درست روبروی بازار نان برنجی، تاریکه بازار با درهای چوبی بزرگ و فروشگاههای ادویه فروشی، دریچهای به دنیای رنگ و عطر میگشاید. در اینجا میتوانید انواع پارچههای لباس کردی در طرحهای متنوع، کفشهای گیوه دستدوز و ادویههای تازه کوهی را بیابید. این بازار فرصتی استثنایی برای غوطهور شدن در سبک زندگی و هنر مردم کرمانشاه فراهم میکند.
سخن پایانی
سفر به کرمانشاه، تجربهای چندوجهی از هیجان طبیعتگردی، ژرفای تاریخ و غنای فرهنگ است. این استان غربی ایران با مردمانی مهماننواز و خوشرو، در کنار جاذبههای بیشماری که ارائه میدهد، خاطراتی دلنشین و ماندگار را در ذهن هر مسافری حک خواهد کرد. پس بیدرنگ بار سفر ببندید و خود را برای کاوش در این سرزمین پرقصه آماده کنید. سفرتان به خیر و خوشی!
مطالب مرتبط
